Van smartphone tot smart kid

Smartphones zijn in recordtijd een onmisbaar ingrediënt geworden van het leven van kinderen en jongeren. Help ze om smart te worden en uit hun mobiel te halen wat erin zit.

Wanneer geef je je kind een mobieltje?
Het geeft ouders een veilig gevoel: je kind heeft een mobiele telefoon en is daardoor altijd bereikbaar en kan je hulp inroepen in geval van nood. Maar vanaf welke leeftijd geef je kinderen een mobiele telefoon? De laatste jaren gebeurt dat op steeds jongere leeftijd, inmiddels tussen 8 en 10 jaar. Het kan slim zijn om te beginnen met een ‘gewone’ mobiele telefoon, waarmee je alleen kunt bellen en sms’en. Zo voorkom je dat kinderen ongewenst op internet gaan surfen. Bovendien kunnen ze hun dure smartphone dan ook niet kwijtraken.

Op welk moment een kind een mobiele telefoon krijgt en wat voor soort telefoon dat dan is, hangt af van verschillende factoren. Ligt de school vlak bij huis of moet het kind een eind fietsen? Hoe vaak is het kind alleen thuis of alleen onderweg? Is er een oud toestel van een van de ouders beschikbaar? Als dat niet het geval is, hoeveel geld willen ouders dan uitgeven aan een nieuw toestel? Hoe graag wil het kind een mobiele telefoon? Hoeveel klasgenoten hebben een mobieltje?

Er bestaan geen regels en er is geen ideale leeftijd, maar in praktijk blijkt dat in de bovenbouw van het primair onderwijs nog niet alle kinderen een mobiele telefoon hebben. Zodra ze echter op de middelbare school zitten, hebben nagenoeg alle leerlingen een mobieltje. En steeds vaker is dat een smartphone, waarmee je naast bellen en sms’en, ook kunt mailen, surfen en gebruikmaken van sociale media.

Welke telefoon? Welk abonnement?
Er is een enorm aanbod aan mobiele telefoons: verschillende merken, verschillende besturingssystemen, verschillende prijsklassen. Er is voor ieder wat wils. De Consumentenbond heeft ruim 200 telefoons getest en met elkaar vergeleken. Ook is er een enorm aanbod aan abonnementen die je op de website van de Consumentenbond met elkaar kunt vergelijken. Het is slim om je goed te oriënteren en te kijken wat past bij je wensen en belgedrag. Met de ‘keuzehulp mobiele telefonie’ van de Consumentenbond kun je aangeven waarvoor je je telefoon wilt gebruiken (bellen, sms’en, internet), wat je op internet wilt doen (e-mail, websites bezoeken, foto’s versturen, video kijken, apps gebruiken, skype of videobellen, muziek luisteren) en waar je internet op je mobiel wilt gebruiken (thuis of onderweg). Nadat je ook nog een maximumprijs hebt ingevoerd, krijg je de meest geschikte telefoons te zien.

Tips van de Consumentenbond:
- Een toestel dat je gratis krijgt bij een abonnement, betaal je uiteindelijk toch zelf via de abonnementskosten.
- Let goed op de tarieven en voorwaarden van je provider. Ga je een abonnement aan voor een of voor twee jaar? Betaal je per seconde of per minuut? Wat gebeurt er met je beltegoed aan het eind van de maand?
- Je kunt je maandgebruik (aantal belminuten, aantal sms’jes en hoeveelheid data) beter iets te ruim inschatten dan iets te krap. Voor alles buiten de bundeltarieven betaal je namelijk veel meer.
- Als je kiest voor een prepaid abonnement heb je geen vaste maandelijkse kosten, maar koop je van tevoren beltegoed. Let op hoe lang je prepaid tegoed geldig is en hoe vaak je minstens moet opwaarderen.
- Let op de aansluitkosten. Kijk ook hoe lang het goedkope maandtarief geldig blijft en wat je daarna gaat betalen.
- Houd rekening met extra kosten voor de aanschaf van een aantal leuke apps.

Zo houd je de kosten in de hand
Om kinderen te leren hun belkosten binnen de perken te houden, kan het slim zijn te beginnen met prepaid. Bij prepaid betaal je vooraf. Je weet dus precies wat je uitgeeft en krijgt geen hoge rekeningen achteraf. Is je beltegoed op, dan kun je niet meer bellen, totdat je je telefoon weer oplaadt. Je kunt overigens wel gebeld worden als je beltegoed op is. Met een prepaid smartphone kun je, als er wifi is, ook gewoon internetten.

Het is slim om vooraf afspraken te maken over de verdeling van de telefoonkosten. Wie betaalt het toestel en wie de abonnementskosten of prepaid tegoeden? Je kunt afspreken om de maandelijkse kosten samen te betalen of het zakgeld te verhogen met een vast bedrag voor belgeld. Als kinderen meer willen verbellen, kun je ze dat zelf laten betalen. Zo voorkom je extreem hoge kosten en maak je kinderen bovendien bewust van hun belkosten.

Mobiel internetten in het buitenland kan tot onverwacht hoge kosten leiden. Telefoonaanbieders moeten wettelijk waarschuwen als je voor bijna € 50 aan data hebt verbruikt of als de afgesproken datalimiet bijna is bereikt. Je kunt dan aangeven of je wilt stoppen of doorgaan met mobiel internetten. Maar je kunt internet natuurlijk ook uitzetten zodra je in het buitenland komt. Voor kinderen (en volwassenen) die in het buitenland toch graag willen internetten, is het slim om een hotel, camping, café of restaurant op te zoeken waar je gebruik kunt maken van gratis wifi.

Een andere oorzaak van onverwacht hoge kosten zijn ongewenste abonnementen op ringtones (belgeluiden) of sms-diensten (dagelijkse berichten met bijvoorbeeld een mop of horoscoop). Aanmelden gaat makkelijk, maar afmelden is vaak lastiger. Als niet duidelijk wordt hoe je dit kunt doen, ga dan naar www.smsafzeggen.nl. Om te voorkomen dat het nog een keer gebeurt, kun je op www.payinfo.nl alle sms-abonnementen voor het mobiele nummer van je kind blokkeren.

Kinderen spenderen regelmatig (te) veel geld aan het kopen van credits voor virtuele werelden of spellen. Met die credits kun je extra spullen kopen of meer functionaliteiten. Credits aanschaffen gaat vaak heel makkelijk via sms. Ook het stemmen per sms bij televisieprogramma’s kost behoorlijk wat geld. Praat hierover met kinderen, zodat ze zich bewust worden van de kosten van bellen en sms’en.

Tips van Nibud (Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting):
Bij verlies of diefstal: zorg dat je het nummer om je sim-kaart te blokkeren altijd bij je hebt.
Check regelmatig of je abonnement nog past bij je belgedrag.
Op vakantie? Ga dan van tevoren na hoe duur bellen is. Ook als je gebeld wordt, kan je dat geld kosten. Internet kun je uitzetten: dat is vaak duur als je in het buitenland bent.
Gebruik Pingen, Skypen, Hyves, Facebook, Twitter of Whatsapp als je op je telefoon kunt internetten. Dat is vaak goedkoper dan bellen en sms’en.
Met een smartphone kun je thuis gebruikmaken van wifi. Maar ook bij anderen kun je vragen of ze wifi hebben en of je op hun netwerk mag inloggen.

Etiquette voor smart kids (en hun ouders)
Je kunt als ouder of docent gedragsregels voor het gebruik van de mobiele telefoon met je kinderen bespreken. Je kunt daar zelfs duidelijke afspraken over maken. Het heeft de meeste kans van slagen wanneer volwassenen het goede voorbeeld geven en zich dus ook aan deze regels houden.

De belangrijkste gedragsregels:
Maak niet tegen de zin van een ander in rare foto’s of filmpjes van elkaar.
Verspreid geen foto’s of filmpjes van anderen op internet (op bijvoorbeeld Facebook, Twitter, Instagram of Vine) zonder eerst om toestemming te vragen.
Gebruik je mobiele telefoon niet in de bioscoop of het theater.
Gebruik je telefoon niet als je met anderen aan tafel zit te eten. Als je in een restaurant na het eten even een spelletje wilt doen, zet dan het geluid uit!
Bekijk niet heel de tijd binnengekomen berichten op je telefoon als je met iemand aan het praten bent.
Het is ook erg onbeleefd als je aan het bellen bent of muziek luistert terwijl je afrekent bij de kassa.
Houd rekening met andere mensen in de bus of de trein en ga dus niet heel lang zitten praten of harde muziek luisteren.
Mobiel bellen op de fiets kan zorgen voor gevaarlijke situaties op de weg doordat je afgeleid bent van het verkeer. Het leidt tot tientallen ongelukken per jaar. Niet doen dus.
Op veel scholen is het verboden je mobiele telefoon tijdens de les te gebruiken. Tenzij de docent de mobieltjes wil inzetten voor lesdoeleinden.
Als je je relatie wilt verbreken, maak dan een afspraak om dat persoonlijk aan je vriend(in) te vertellen. Uitmaken via Whatsapp of via een sms is laf!
Sommige artiesten zoals Prince en John Mayer willen dat er tijdens hun concerten een mobieltjesverbod is. Het publiek zit anders continu op het schermpje van hun mobiele telefoon te kijken om foto’s en filmpjes te maken. De artiesten willen dat het publiek weer gewoon geniet van de muziek.

Handig van Vodafone

Vodafone wil ouders en kinderen ondersteunen in veilig en verantwoord gebruik van mobiele digitale producten. Met handige hulpmiddelen kunnen de risico’s zoals digitaal pesten, ongewenst contact, het bekijken van websites die niet geschikt zijn voor kinderen, het versturen van ongepaste foto’s, overmatig gebruik van de mobiele telefoon of hoge kosten, voorkomen worden.

Voor ouders die hun kind met een gerust gevoel een mobiele telefoon willen geven, heeft Vodafone een speciale prepaid sim-kaart, die te gebruiken is in alle typen mobiele telefoons (basistoestellen en smartphones). Met deze Prepaid Kind Veilig Sim zijn bereikbaarheid en veiligheid gegarandeerd. Betaalde 0900-nummers, betaalde sms-abonnementen en bellen naar het buitenland zijn standaard geblokkeerd. Hierdoor worden ongewenste kosten voorkomen. Ook wanneer het beltegoed op is, blijft je kind telefonisch bereikbaar; je kind kan dagelijks twee gratis sms’jes versturen naar de 06-nummers van zijn ouders. Kind Veilig Sim is een prepaid simkaart. Dit betekent dat je kind alleen gebruik kan maken van een vooraf opgewaardeerd tegoed. Je hebt dus altijd inzicht in de kosten.

Safety Net is een gratis app voor Android toestellen die ouders en kinderen helpt bij het nog veiliger en nog verantwoorder gebruik van een smartphone. Met deze app kunnen ouders een tijdklok instellen voor mobiel internet, zodat duidelijk is op welke tijdstippen en hoe lang mobiel internetten is toegestaan. Overmatig gebruik is daardoor onmogelijk en je kunt dus ook regelen dat je kind zijn mobieltje tijdens schooltijden of ’s nachts niet mag gebruiken. Je kunt zelfs instellen dat je kind tijdens het gebruik van de mobiele telefoon om de zoveel tijd een pauze moet inlassen. Daarnaast kun je instellen dat je kind geen toegang heeft tot websites met schadelijke of ongewenste informatie. Ook is het mogelijk bepaalde telefoonnummers te blokkeren. Dit biedt een goede bescherming tegen pesten. Je kunt in de app bepalen naar welke telefoonnummers je kind mag bellen of sms’en. Handig wanneer je betaalde sms-diensten wilt blokkeren. Ook als je alle uitgaande gesprekken hebt geblokkeerd, kan je kind altijd de hulpdiensten, ouders en de Kindertelefoon bereiken. Verder kun je bepalen of jouw kind zelf apps op de smartphone mag installeren en verwijderen.

De gratis Mobile Protect app is een app waarmee je een telefoon bij verlies of diefstal terug kunt vinden. Ook kun je het toestel op afstand vergrendelen en vanachter je PC of laptop persoonlijke gegevens zoals foto's, video's, sms'jes en contactgegevens, wissen. Je kunt het telefoonalarm activeren om je toestel te vinden, zelfs als het op de stille stand staat. Door een bericht te sturen naar je verloren toestel wordt het getoond op het scherm. Als je kiest voor de betaalde Mobile Protect Premium versie van de app is je smartphone ook nog beschermd tegen schadelijke virussen. De McAfee virusbescherming scant automatisch alle bestanden en downloads.

Via de My Vodafone app heb je direct inzicht in het verbruik van je kind. Je ontvangt een sms-bericht wanneer 75% van de databundel is verbruikt. Als de kosten te hoog worden, kun je daar vervolgens het bel/sms/internetgedrag van je kind op aanpassen. De My Vodafone app kun je gebruiken op de mobiele telefoon van je kind, op je eigen telefoon of op de PC of laptop thuis.

Voor meer informatie: www.vodafone.nl/kinderen